De beste analysemethodes om veiligheidsrisico’s in kaart te brengen

Uit het eerste artikel rond Technische veiligheid blijkt dat het vermijden van ongevallen een prioriteit moet zijn. Nu rijst de vraag: hoe doen we dat concreet?

Risicoanalyse is essentieel

Om ongevallen te vermijden, moet je eerst de aanwezige risico’s in kaart brengen. Dit kan op diverse manieren gebeuren maar het is belangrijk om hiervoor een geschikte methode te selecteren. Risico’s door exotherme reacties in gevaarlijke processen zijn van een andere aard dan bijvoorbeeld het risico op snijwonden door bewegende delen van een machine.

Soorten analyses

Termen als ATEX, TCD, HAZOP, What if of SIL worden steeds populairder en klinken bij heel wat mensen niet meer vreemd in de oren. Het zijn mogelijke analysemethoden of dossiers waarin enerzijds risico’s opgelijst en ingeschat worden maar anderzijds ook maatregelen en voorstellen geformuleerd worden om risico’s weg te nemen of te verminderen. Ze werden ontwikkeld om in specifieke situaties een gebruiksvriendelijke tool te zijn bij het analyseren van mogelijke gevaren.

Elke analysemethode kan gekoppeld worden aan een specifiek doel.

• Een TCD of Technisch Constructie Dossier wordt opgesteld om aan te tonen dat een machine of installatiesamenbouw (vb. een productielijn) CE conform is. Daarbij wordt de wetgeving qua veiligheids- en gezondheidseisen afgetoetst en risico’s aan de machine opgelijst.
• Een ATEX-dossier daarentegen bestaat uit identificeren van explosiegevaarlijke atmosferen in een bedrijf (zowel stof als gas) en welke maatregelen vereist zijn om een explosie te vermijden (vb. het plaatsen van geschikte EX-apparatuur).
• Daarnaast heeft DD Engineering een sterke reputatie op het vlak van analysemethodes voor de veiligheid van (productie)processen. Daarbij denken we aan HAZOP, LOPA, SIL en What if maar ook aan Proces en Thermal Safety Studies (PSS & TSS) die gedetailleerd de nodige beveiligingen dimensioneert (vb. diameter van een ontluchting).
• Op het vlak van brandveiligheid voeren we studies uit over gebouwencompartimentering, evacuatiewegen en het ontwerp van sprinklers.

3 tools om risico’s drastisch te verlagen

Het in kaart brengen van de aanwezige risico’s is één iets. Het belangrijkste blijft natuurlijk dat er actief mee aan de slag gegaan om de bestaande risico’s effectief te reduceren. Daarbij onderscheiden we drie luiken: veilig ontwerp, technische maatregelen en organisatorische maatregelen. Het spreekt vanzelf dat de prioriteit van de oplossingen in deze volgorde gezocht moet worden!

• Een veilig ontwerp is essentieel: alle risico’s die kunnen weggenomen worden door een aanpassing in het ontwerp kunnen niet meer voorkomen.
• Technische maatregelen zijn gebaseerd op beveiligingssysteem (vb. temperatuur- of niveaumetingen) die toelaten om gevaarlijke situaties te detecteren en te vermijden door een regelfunctie (vb. een klep sluiten).
• Als laatste worden organisatorische maatregelen gebruikt om de aanwezige restrisico’s zo veel mogelijk te verlagen. Voorbeelden hierbij zijn waarschuwingen, instructies, opleiding, persoonlijke beschermingsmiddelen enz.

In een volgend artikel gaan we dieper in op de verschillende analysemethodes: welke methodes bestaan er, wanneer wordt elke methode best toegepast, waar moet extra aandacht aan besteed worden bij het toepassen van een bepaalde methode…

DD Engineering heeft in haar meer dan 25-jarig bestaan een enorme expertise opgebouwd op het vlak van technische veiligheid. Typisch analyseren onze ingenieurs risico’s vanuit hun grote ervaring in de procesindustrie samen met gefundeerde rekenmethodes. Ook het praktisch toepassen van wetgeving en normen inzake machineveiligheid zitten inherent in onze veiligheidsstudies vervat. Wij kunnen voor uw (veiligheids)probleem de juiste tools en methodieken aanreiken om een correcte en meest efficiënte risicoanalyse uit te voeren!